طرح واگذاری فرودگاه های کشور به شهرداری و استانداری ها

بر اساس برنامه های تعیین شده، شرکت فرودگاه هاباید به صورت درآمد – هزینه اداره شود اما طی ماه های اخیر شرکت فرودگاه های کشور از بدهی های میلیاردی شرکت های هواپیمایی به فرودگاه ها خبرداده است.از سوی دیگر شرکت فرودگاه های کشور سالانه ۸۰۰ میلیون تومان به فرودگاه های زیان ده برای برطرف کردن هزینه هایشان کمک می کند.

به گزارش شیراز ۱۴۰۰ و به نقل از افسانه آنلاین،برخی می گویند راه خروج از زیان‌ده بودن فرودگاه ها، واگذاری آنها به بخش خصوصی است و تا زمانی که فرودگاه ها به سوددهی نرسند، بخش خصوصی از خرید فرودگاه ها استقبال نمی کند.

در حال حاضر براساس طرح جدیدی که در شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران در حال تدوین است و مراحل نهایی خود را هم سپری می‌کند، فرودگاه‌های زیان‌ده و محلی به استانداری‌ها و شهرداری‌ها واگذار می‌شوند.

طرحی که عضو هیئت مدیره شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی ایران در رابطه با آن می گوید: « این طرح مراحل نهایی خود را طی می کند و به زودی جزئیات آن اعلام خواهد شد؛ در این طرح با همکاری مقامات ارشد استان ها، فرودگاه ها در اختیار آنها قرار می گیرد.»

هر چند که فرودگاه  شیراز جزو فرودگاه هایی است که  هزینه و درآمد آن سر به سر محسوب می شوداما از این قضیه مستثنی نیست و آن طور که مدیر کل فرودگاه های فارس می گوید:« درآمدهای فرودگاه شیراز از شرکت های هواپیمایی کمتر از ۳۰ میلیارد تومان است.»

رضا بدیعی فر  در خصوص طرح واگذاری فرودگاه ها به استانداری و شهرداری می گوید: اگر فرودگاه ها به استانداری ها و شهرداری ها واگذار شود قطعا این شرکت های خودگردان در مسیر توسعه قرار می گیرند و حمایت دولت از صنعت هوانوردی سبب توسعه و رونق در همه بخش ها می شود.

در حالیکه مدیر کل فرودگاه های فارس اعتقاد دارد طرح واگذاری فرودگاه ها سبب رونق توسعه در استان و شیراز می شود، اما فروغان عضو هیئت رئیسه اتاق بازرگانی شیراز بر این باور است که با توجه به اینکه استانداری یک نهاد دولتی و شهرداری یک اداره و سازمان عمومی محسوب می شوند، واگذاری فرودگاه ها به استانداری و شهرداری مغایر اصل ۴۴ قانون اساسی است.

« اصل ۴۴ قانون اساسی می گوید که فرودگاه ها باید به بخش خصوصی واگذار شود، ولی دولت به عنوان ناظر بر روی فعالیت ها و عملکرد آننظارت کند.»

* واگذاری فرودگاه ها به استانداری و شهرداری ها سبب رونق اقتصادی می شود

رضا بدیعی فر مدیر کل فرودگاه های فارس در این رابطه به «افسانه» می گوید: مجموع درآمدهای فرودگاه شیراز که از بخش شرکت های هواپیمایی تامین می شود به ۳۰ میلیارد تومان هم نمی رسد. بعضی از شرکت هواپیمایی به فرودگاه شیراز بدهکارند؛اگر بخواهیم به طور دقیق به بررسی میزان درآمد فرودگاه ها در سال گذشته بپردازیم متوجه می شویم که شرکت های هواپیمایی و ایرلاین ها تنها مبلغ ۲۰ میلیارد تومان از بدهی خود را به فرودگاه شیراز پرداخت کرده اند.

به گفته بدیعی فر، یک سری هزینه ها در فرودگاه ها وجود دارد که  صرف توسعه و پیشرفت این مجموعه می شود.وی افزود: با نگاهی به آمارها متوجه می شویم
که در سال گذشته  شرکت فرودگاه های کشور مبلغ ۸۵ میلیارد تومان صرف توسعه در فرودگاه شیراز کرده است و ترمینالی هم که در حال حاضر در فرودگاه شیراز در حال احداث است جزو هزینه های توسعه ایفرودگاه شیراز محسوب می شود که طبق محاسبه هایی که توسط کارشناسان و مسئولان صورت گرفته، نزدیک به ۲۵۰ میلیارد تومان هزینه برای تکمیل این پروژه برآورد شده است.

وی با بیان اینکه در فرودگاه ها چند بخش هزینه وجود دارد، ادامه می دهد: پرداخت حقوق، آب ، برق، هزینه های نگهداری سیستم های تاسیساتی و هزینه های
خدماتی همگی هزینه های جاری است که صرف نگهداری فرودگاه ها می شود.

بدیعی فرد می افزاید: از ۵۴ فرودگاهی که در کشور وجود دارد هزینه دخل و خرج ۴۶ الی ۴۷   فرودگاه ها با هم مطابقت دارد.

* دولت هیچ پولی به شرکت فرودگاه ها پرداخت نمی کند

مدیر کل فرودگاه های فارس با بیان اینکه دولت هیچ پولی به شرکت فرودگاه ها پرداخت نمی کند، تصریح کرد: همه فرودگاه ها مخارج و هزینه های خود را به صورت خود گردان و بدون کمک و حمایت مالی از دولت  تامین می کنند.

وی خاطر نشان می کند: با توجه به اینکه صنعت هوایی از محورهای مهم توسعه در تمام استان ها و شهرها محسوب می شود و نقش موثری می تواند در اقتصاد بازی کند، بسیاری از بخش های مرتبط با اقتصاد به طور نا خود آگاه فعال می شوند.

بدیعی فرد اعتقاد دارد که حوزه هوانوردی رابطه مستقیمی با بخش گردشگری و جذب توریسم دارد و بی شک علاوه بر مزیت های که درون این صنعت نهفته است، هوانوردی و توجه به حمل و نقل هوایی می تواند نقش پررنگی را در توسعه آموزش عالی ایفا کند.

مدیر کل فرودگاه های فارس با بیان اینکه صنعت هوایی نقش بسیار مهمی را در بخش های اقتصادی دارد، ادامه می دهد:  این صنعت، ارتباط مستقیمی با مسایل آموزشی و پژوهشی نیز دارد، به طوری که تردد بسیاری از اساتید دانشگاه های شیراز که از مناطق مختلف کشور و دنیا جهت تدریس و آموزش به این شهر می آیند توسط حمل و نقل هوایی انجام می شود.

* واگذاری فرودگاه ها به استانداری ها و شهرداری ها آنها را در مسیر توسعه قرار می دهد

بدیعی فرد تصریح کرد: اگر در ایران فرودگاه هابه استانداری و شهرداری ها واگذار شود قطعا در مسیر توسعه قرار می گیرند؛ به همین منظور است که دولت ها باید توجه ویژه ای به صنعت هوانوردی داشته باشند.

مدیر کل فرودگاه های فارس بیان می کند: فرودگاه ها به عنوان پل ارتباطی میان سرمایه گذاران این توانایی را دارند که سرمایه گذارانی که علاقه به سرمایه گذاری در فارس و شیراز هستند را جذب کنند و اگر نگاه کلی به این شرکت داشته باشیم متوجه می شویم که فرودگاه ها در توسعه تمامی بخش ها نقش موثر و پررنگی دارند.

بدیعی فرد توسعه کشورها را در گرو توجه دولتمردان به فرودگاه ها می داند و می گوید: اگر نگاهی به کشورهایی که از شرایط اقتصادی مناسبی بهره مند هستند بیندازیم، می بینیم که دولتمردان در این کشورها توجه ویژه ای به فرودگاه ها دارند و از آنها حمایت می کنند. نباید فراموش کنیم که فرودگاه ها نقش بی بدیلی را در توسعه ایفا می کنند و این در حالی است که بعضی از کشورها مانند دبی و قطر توسعه و پیشرفت خود را مدیون صنعت هوانوردی می دانند.

وی می افزاید: از آنجا که فرودگاه یکی از رکن های اصلی گردشگری در توسعه و جذب توریسم به شمار می آید، بنابراین این صنعت توانسته نقش کلیدی را در صنعت گردشگری شیراز و استان فارس بازی کند.

*واگذاری فرودگاه به استانداری و شهرداری ها هزینه های این شرکت در بسیاری از بخش ها را افزایش می دهد

اگرچه مدیر کل فرودگاه های فارس اعتقاد دارد که واگذاری فرودگاه ها به استانداری و شهرداری ها باعث توسعه و رونق آنها می شود، اما خسرو فروغان عضو هیئت رئیسه اتاق بازرگانی شیراز بر این باور است که واگذاری فرودگاه ها به استانداری و شهرداری مغایر سیاست های اصل ۴۴ قانون اساسی است.

وی معتقد است که استانداری یک نهاد دولتی و شهرداری یک اداره و سازمان عمومی است، بنابراین واگذاری فرودگاه ها به استانداری و شهرداری مغایر سیاست های اصل ۴۴ قانون اساسی است که بر این اساس اصل ۴۴ قانون اساسی می گوید که فرودگاه ها باید به بخش خصوصی واگذار شود ولی دولت به عنوان ناظر بر روی فعالیت ها و عملکرد آن نظارت کند.

عضو هیئت رئیسه اتاق بازرگانی شیراز با بیان اینکه تجربه واگذاری ها در شهرداری نشان می دهدپروژه هایی که به بخش خصوصی واگذار شد، هنوز تکمیل نشده است، ادامه می دهد:  به دور از عقل است که فرودگاه ها به استانداری ها و شهرداری ها واگذار شوند چرا که این موضوع باعث می شود هزینه های این شرکت در بسیاری از بخش هاافزایش یابد.

* استانداری نمی تواند به طور مستقیم به فعالیت های اقتصادی ورود پیدا کند

عضو هیئت رئیسه اتاق بازرگانی شیراز معتقد است استانداری نمی تواند به طور مستقیم به فعالیت های اقتصادی ورود پیدا کند و اگر با نگاه دقیق تری به موضوع واگذاری فرودگاه ها به شهرداری و استانداری بنگریم، متوجه می شویم که این اقدام به چند دلیل اشتباه است.

وی با بیان اینکه  استانداری هیچ وقت در امور و برنامه های خود به طور مستقیم به برنامه اقتصادی و اجرایی ورود پیدا نکرده است، می افزاید: این دستگاه دولتی باید به عنوان یک ناظر بر روی برنامه های اقتصادی آنها را نظارت، هدایت و تعقیب کند و استانداری هیچ وقت به طور مستقیم نمی تواند فعالیت های اقتصادی انجام دهد.

عضو هیئت رئیسه اتاق بازرگانی شیراز ادامهمی دهد: این مسئله در مورد شهرداری ها هم صدق می کند و با توجه به مصایب و مشکلاتی که درون این سازمان مردم نهاد قرار دارد، بنابراین شهرداری بسیاری از کارها و پروژه های خود را به شرکت های خصوصی واگذار کرده است که این اقدام مغایر اصل ۴۴ قانون اساسی است.

فروغان که معتقد است مسئولان باید فرودگاه ها را به بخش خصوصی واقعی واگذار کنند، در این باره می گوید: با توجه به اینکه بخش خصوصی به خوبی با در آمد زایی آشنایی دارد به خوبی توانسته در این سال ها تجربیات خوبی را کسب کند و بی شک واگذاری فرودگاه ها به بخش خصوصی باعث می شود که بحث رقابت درون فرودگاه به وجود بیاید که این موضوع به طور طبیعی سبب کاهش قیمت ها می شود.

  * ۶۰ فرودگاه فعال مسافری در کشور وجود دارد

 در حال حاضر، تعداد ۸۹ فرودگاه قابل بهره برداری در کشور ساخته شده است که از این تعداد، ۷۰ فرودگاه تجاری و ۳۵ فرودگاه نیز متعلق به سایر دستگاه ها شامل مناطق آزاد، وزارت نفت، نیروهای مسلح، بخش خصوصی، وزارت صنعت، معدن و تجارت، هلال احمر و یکی دو ارگان دیگر است که تعداد زیادی از آنها یا متروکه و غیرفعالند و یا استفاده های غیرتجاری و غیرمسافری مانند آموزشی، سم پاشی، توریستی، نظامی، تعمیرات و فرود اضطراری از آنها می شود.

همچنین، ۶۰ فرودگاه فعال مسافری در کشور وجود دارد که ۵۴ فرودگاه آن ملکی و متعلق به شرکت فرودگاه ها است و ۶ فرودگاه فعال دیگر نیز، متعلق به نیروهای مسلح یا سازمان های مناطق آزاد هستند.

تنها فرودگاه های امام خمینی ^(ره)، مهرآباد، شهید هاشمی نژاد مشهد و کیش فرودگاه های سودده هستند و فرودگاه های اصفهان، شیراز، تبریز و اهواز نیز فرودگاه های سر به سر از نظر درآمد و هزینه محسوب شده و مابقی فرودگاه ها، عمدتا یا همواره زیان ده هستند یا در مرز زیان ده بودن تردد می کنند.

*اگر فرودگاه مانند بنگاه اقتصادی مستقل در نظر گرفته شود بیش از ۹۰ درصد فرودگاه های کشور ورشکسته و تعطیل خواهند شد

در این میان، تنها دلیلی که سبب شده فرودگاه ها بتوانند به کار خود ادامه دهند، درآمدزا بودن شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی ایران و تزریق منابع مالی از ستاد مرکزی این شرکت به ادارات کل فرودگاه های استان ها است؛ به معنای دیگر اگر قرار باشد هر فرودگاه، به مثابه یک بنگاه اقتصادی مستقل در نظر گرفته شود، عملا بیش از ۹۰ درصد فرودگاه های کشور ورشکسته و تعطیل خواهند شد.